Τα Τικ είναι μια ξαφνική, ταχεία, επαναλαμβανόμενη, μη στερεοτυπική κίνηση ή φώνηση ( τικ με ήχους, κραυγές, ουρλιαχτό, ή λέξεις). Το άτομο βιώνει ότι δεν μπορεί να αντισταθεί να μην κάνει το τικ αν και πολλές φορές μπορεί να το καταστείλει για κάποιο διάστημα. Το στρες, η αίσθηση του ατόμου ότι το παρατηρούν και το προσέχουν μπορεί να αυξήσουν τα τικ.
Τα τικ μπορεί να είναι:
- Τίναγμα του κεφαλιού μπρος – πίσω, δεξιά – αριστερά ή πάνω-κάτω
- Τικ στην περιοχή των ματιών, όπως κλείσιμο των ματιών, τράβηγμα των φρυδιών προς τα επάνω, συνοφρύωση κλπ
- Τικ στο στόμα όπως άνοιγμα, βγάλσιμο γλώσσας, κλείσιμο και δάγκωμα των χειλέων, τράβηγμα των χειλέων πάνω – κάτω ή αριστερά-δεξιά κλπ
- Τικ σε όλο τον κορμό του σώματος
- Τικ στην κοιλιά με σφίξιμο και χαλάρωση
- Τικ τινάγματος των ποδιών ή πίεσή τους προς τα κάτω, επανάληψη βηματισμών, στροφές στη βάδιση κλπ
- Τικ βαθύ κάθισμα ή και πήδηγμα προς τα επάνω
- Ηχητικά τικ, όπως επανάληψη λέξεων (στο Σύνδρομο Tourette, αισχρολογία και λέξεις ή ήχοι σχετικοί με κόπρανα, γαβγίσματα, βήχα, καθάρισμα λαιμού, γρυλλίσματα), ήχων σα σφύριγμα ή άλλα σαν ουρλιαχτό κλπ
- Ρουθουνίσματα
- Διάφορα άλλα τικ
Η πιο συχνή διαταραχή Τικ είναι το Σύνδρομο Tourette όπου συνυπάρχουν πολλαπλά κινητικά τικ και τουλάχιστον ένα φωνητικό πολλές φορές τη μέρα για περίοδο μεγαλύτερη του ενός έτους με έναρξη στην παιδική ηλικία. Η πορεία της διαταραχής έχει υφέσεις και εξάρσεις και συνήθως είναι ισόβια, με ελάττωση των συμπτωμάτων με το πέρασμα των χρόνων. Περίπου το 50% των ατόμων με το σύνδρομο αυτό εμφανίζει παράλληλα και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, ενώ συχνή είναι η ύπαρξη και άλλων διαταραχών όπως Υπερκινητικότητα και Διάσπαση Προσοχής και μαθησιακές δυσκολίες.
Σε άλλες περιπτώσεις τα τικ μπορεί να είναι μια παροδική διαταραχή που διαρκεί κάποιο διάστημα και παρουσιάζει ύφεση μόνη της ή συνοδό σε κάποια άλλη διαταραχή όπως η ιδεοψυχαναγκαστική, η Διαταραχή Μετατραυματικού στρες, η Υπερκινητικότητα και Διάσπαση Προσοχής και άλλες.
Όταν τα Τικ είναι χρόνια τότε επιφέρουν μεγάλα προβλήματα στο άτομο καθώς από μικρή ηλικία υπόκειται σε αρνητική αξιολόγηση και συσσώρευση επικρίσεων από γονείς, φίλους και δασκάλους με συνέπεια την ανάπτυξη χαμηλής αυτοπεποίθησης, συναισθημάτων μειονεξίας, ντροπής και κατάθλιψης. Μπορεί να επηρεάσουν σοβαρά την κοινωνικοποίηση του ατόμου και τις ερωτικές σχέσεις του.
Η αντιμετώπιση των τικ είναι τόσο ψυχοφαρμακευτική όσο και ψυχοθεραπευτική. Ειδικότερα έχει βρεθεί πως η αντιμετώπιση με Συμπεριφοριστικές Ψυχολογικές Παρεμβάσεις έχει αποτελεσματικότητα από 60%-80% στις καταστάσεις αυτές. Το άτομο μαθαίνει πώς να μην ενδίδει στα τικ και τι να κάνει για την αποφυγή της εκδήλωσής τους. Σταδιακά η παρόρμηση για τικ μειώνεται μέχρι που μπορεί και να φύγει τελείως. Επιπρόσθετα, το άτομο μέσω της ψυχοθεραπείας βιώνει τον εαυτό του καλύτερα, αποκτά αυτοπεποίθηση και χτίζει δεξιότητες που ίσως δεν απέκτησε ποτέ (πχ. διεκδικητικότητα, σχέσεις με το άλλο φίλο) για να αντιμετωπίζει την αρνητική κριτική και για την βελτίωση των κοινωνικών του σχέσεων με σκοπό την ομαλή κοινωνικοποίησή του. Η θεραπεία διαρκεί 10-20 συνεδρίες αναλόγως του μεγέθους του προβλήματος.
Διαβάστε επίσης:
