Η εξωτερική εμφάνιση παίζει σε όλους σημαντικό ρόλο στην αυτοπεποίθηση και την αυτοεικόνα. Όλοι θέλουν να δείχνουν πιο ωραίοι και ελκυστικοί και κάνουν πράγματα για το σκοπό αυτό , όπως με καλλυντικά , χτενίσματα κλπ. Στη σύγχρονη κοινωνία στην εξωτερική εμφάνιση δίνεται μεγάλη σημασία και αξία. Υπάρχει ωστόσο μια κατηγορία ανθρώπων για τους οποίους η εξωτερική εμφάνιση και κάποιο «ψεγάδι» σε αυτή γίνεται πηγή έντονου άγχους και φοβίας.
Η Σωματική Δυσμορφοφοβία είναι η επίμονη ενασχόληση του ατόμου με ένα φανταστικό ελάττωμα στην κατά τα άλλα φυσιολογική κατά τον παρατηρητή εμφάνισή του. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει μια ελάχιστη σωματική ανωμαλία που να είναι ανεπαίσθητη στους άλλους, ωστόσο, για το άτομο η ανησυχία του λαμβάνει ανησυχητικά μεγάλες διαστάσεις και οδηγεί σε υπερβολικές συμπεριφορές.
Τα άτομα με το πρόβλημα αυτό δίνουν υπερβολική σημασία και αξιολογούν πολύ αρνητικά και με καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή τους συνηθισμένα μικροελαττώματα που οι περισσότεροι έχουν. Οι φόβοι τους εστιάζονται, κυρίως, στο πρόσωπο και το κεφάλι, και αφορούν σε αραίωση της τριχοφυίας, λέπτυνση των τριχών, υπερτρίχωση, μικρά σπυράκια, λακάκια στο πρόσωπο, ελιές , φακίδες, ρυτίδες, ακμή, ουλές, χρώμα του προσώπου, αν είναι ωχρό, κόκκινο, τη συμμετρία του προσώπου, το μέγεθος της μύτης, το σχήμα των ματιών, των φρυδιών, των βλεφάρων, των αυτιών, του στόματος και των χειλέων, των δοντιών, του σαγωνιού και της κεφαλής. Άλλοι ανησυχούν για τριχοφυία σε άλλα μέρη του σώματος, όπως στο στήθος και την πλάτη. Η φοβία μπορεί να μετακινηθεί εστιακά από ένα σημείο του σώματος σε ένα άλλο. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η ανησυχία για ένα σημείο του σώματος παύσει έπειτα από για παράδειγμα χειρουργική επέμβαση και τότε ο φόβος να εστιαστεί σε άλλο σημείο του σώματος.
Περνούν πολλές ώρες στον καθρέφτη για να ελέγξουν αν υπάρχει ελάττωμα σε άλλο σημείο του σώματος ώστε να το καλύψουν ή το διορθώσουν. Ελέγχουν το σχήμα και το μέγεθος του στήθους, το σχήμα των ποδιών, των γλουτών, των δακτύλων και γενικά κάθε σημείο του σώματος μπορεί να επενδυθεί με μια υπερβολική φοβία ότι έχει δυσμορφία και δεν είναι κανονικό ή φυσιολογικό. Παρά τις διαβεβαιώσεις των άλλων ότι τίποτα δεν ισχύει ή ότι γίνονται υπερβολικοί, εκείνοι βιώνουν έντονο άγχος, φόβο ότι θα απορριφθούν, ότι οι άλλοι θα γελούν μαζί τους (πχ. κάνουν σκέψεις του τύπου ότι οι άλλοι τους σχολιάζουν με σχόλια όπως «κοίτα πως είναι αυτός/η») , ότι θα εγκαταλειφθούν από τους συντρόφους τους για το ελάττωμα αυτό, ότι θα μείνουν μόνοι, ότι είναι άσχημοι κλπ.
Η φοβία αυτή τους εξωθεί σε περισσότερους ελέγχους για να διαπιστώσουν αν η υποτιθέμενη σοβαρή δυσμορφία χειροτέρεψε και δείχνει ακόμα πιο άσχημα. Καλύπτουν το μερος του σώματος που τους ενοχλεί με μέικ απ, με τα μαλλιά τους, με ρούχα για να μη γίνεται ορατό στους άλλους. Επίσης, ξοδεύουν χρήματα σε πολλές φορές εντελώς περριτές αισθητικές επεμβάσεις στο σώμα, το πρόσωπο και τα δόντια. Γίνονται καταθλιπτικοί και χάνουν την αυτοπεποίθησή τους. Δε φλερτάρουν και μπορεί από άγχος εγκατάλειψης να γίνουν εξαρτημένοι σε μια σχέση. Σε μερικές περιπτώσεις το πρόβλημα είναι τόσο έντονο που δε βγαίνουν από το σπίτι.
Με τη βοήθεια Συμπεριφοριστικών Ψυχολογικών Παρεμβάσεων επέρχεται αντιμετώπιση του προβλήματος στο 70% περίπου των περιπτώσεων. Ο άνθρωπος με το πρόβλημα αυτό μέσα από τη θεραπεία σταδιακά αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για μια φοβία και όχι για ένα υπαρκτό λόγο ανησυχίας και έπειτα μαθαίνει πως δημιουργήθηκε το πρόβλημα και γιατί παραμένει. Μαθαίνει τι να κάνει βήμα-βήμα για να το ξεπεράσει και να το θέσει υπό τον έλεγχό του. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι ωφέλιμη και η παράλληλη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής για λίγους μήνες.
Η οικονομική ωφέλεια από τη ψυχολογική αντιμετώπιση του προβλήματος είναι πολύ μεγάλη. Η θεραπεία διαρκεί 12-18 συνεδρίες –αναλόγως του μεγέθους του προβλήματος- είναι σύντομη και χαμηλού κόστους. Ο ασθενής σταματά να πληρώνει διαρκώς γιατρούς για αισθητικές επεμβάσεις ιδιαίτερα δαπανηρές και συνήθως περιττές ή για ακριβά καλλυντικά. Ταυτόχρονα, μπορεί να διακόψει τη ψυχιατρική φαρμακευτική αγωγή κι έτσι να έχει επιπρόσθετη εξοικονόμηση χρημάτων.
Η ζωή του ατόμου καλυτερεύει και αποκτά αυτοπεποίθηση για την εξωτερική του εμφάνιση και την ελκυστικότητά του, ενώ χτίζονται και δεξιότητες επικοινωνίας με το άλλο φύλο αν το άτομο εξαιτίας της διαταραχής δεν τις ανέπτυξε καν ή τις έχει λησμονύσει μετά από χρόνια αχρησία λόγω της διαταραχής.
Ας μη λησμονούμε ότι δεν μετρά μόνο η εξωτερική εμφάνιση σε μια διαδικασία φλερτ αλλά και άλλα ποιοτικά στοιχεία του ατόμου και ότι δεν είμαστε μόνο ό,τι φαινόμαστε αλλά κάτι πολύ περισσότερο από την εξωτερική μας εμφάνιση.
