Γιατί οι γυναίκες σήμερα έχουν άγχος για την εξωτερική εμφάνιση;
Ζούμε σε μια εποχή που τονίζεται η σημασία της εξωτερικής εμφάνισης ως πρότυπο επιτυχίας και υγείας. Ανέκαθεν στην ιστορία της ανθρωπότητας η εμφάνιση του σώματος περιβαλλόταν με διαφορετικά πρότυπα. Αυτό εξαρτάται αποκλειστικά από κοινωνικούς παράγοντες. Την περίοδο που ακολούθησε τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο το πρότυπο ομορφιάς ήταν η παχιά κοπέλα καθώς συνδεόταν με υγεία και υψηλή κοινωνική θέση που της εξασφάλιζε πρόσβαση στην τροφή, κάτι που δεν ήταν τότε αυτονόητο αγαθό. Όταν η παροχή τροφής στον πληθυσμό αποκαταστάθηκε προβλήθηκε το πρότυπο της γυναίκας με λεπτό κορμί, ως μια ένδειξη αυτοελέγχου του ατόμου και έτσι το πρότυπο άλλαξε. Εκεί προσαρμόστηκαν και τα ρούχα, τα οποία πλέον είναι πιο στενά στο σώμα.
Η μόδα διαμόρφωσε κατά καιρούς διάφορες νέες τάσεις. Αρχικά τα ρούχα των γυναικών έγιναν πιο κοντά στις φούστες και οι γυναίκες έπρεπε να φροντίζουν να έχουν λεπτά πόδια για να φορέσουν κοντές φούστες. Με τον καιρό, η μόδα άφηνε όλα και μεγαλύτερο μέρος του γυναικείου ποδιού εκτεθειμένο, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη πίεση στις γυναίκες για λεπτό σώμα. Προς τα τέλη της δεκαετίας του ’80 το γυναικείο πρότυπο ομορφιάς καταστάλαξε στην λεπτή σιλουέτα. Το πρότυπο αυτό ενισχύθηκε και από την ιατρική ως προάγον της υγείας.
Η βιομηχανία της ομορφιάς σιγά σιγά απλώθηκε όχι μόνο στη σιλουέτα του σώματος αλλά και στον τονισμό των επιμέρους χαρακτηριστικών του. Καλλυντικά για το πρόσωπο. Καλλυντικά για κάθε διαφορετικό σημείο του προσώπου εξελίχτηκαν με στόχο τον τονισμό τους, δημιουργώντας αυτή τη φορά νέα πρότυπα ομορφιάς για κάθε σημείο του σώματος ξεχωριστά. Με τον τρόπο αυτό αναπτύχθηκαν πρότυπα για τις βλεφαρίδες, το σχήμα των ματιών, τη μύτη, τη λάμψη της επιδερμίδας και τα χείλη του στόματος ή των αυτιών. Ουσιαστικά το σώμα ‘’τεμαχίστηκε’’ σε μικρότερα κομμάτια, καθένα από τα οποία έπρεπε να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρότυπο που θεωρούνταν όμορφο, προσθέτοντας νέα πίεση στις γυναίκες.
Ακολούθησε ο τονισμός πιο συγκεκριμένων σημείων του σώματος. Πλέον, προς τις αρχές του 2000 είχε διαμορφωθεί το πρότυπο, όχι μόνο του καλλίγραμμου λεπτού σώματος, αλλά του σώματος της γυναίκας με μεγάλο στήθος. Πολλά μοντέλα της εποχής και ηθοποιοί του Χόλυγουντ κατέφευγαν σε πλαστικές επεμβάσεις αύξησης στήθους. Η πίεση για τις γυναίκες αύξανε ακόμη παραπάνω.
Την τελευταία δεκαετία, η μόδα αναζήτησε νέα σημεία ανάδειξης επιμέρους μερών του σώματος και πλέον το σημείο αναφοράς είναι οι γλουτοί της γυναίκας. Κυριάρχησαν τα πολύ κοντά σορτς που αφήνουν όλο το πόδι σχεδόν της γυναίκας ακάλυπτο μέχρι του σημείου που διαγράφονται οι γλουτοί της. Η γυναίκα πιέζεται λοιπόν εδώ πολλαπλά, από την εμφάνιση του ποδιού της, του φόβου της κυτταρίτιδας, του σχήματος των γλουτών και του βάρους της.
Πλέον αναζητείται η νέα μόδα που δείχνει να επιστρέφει πάλι αργά αλλά μεθοδικά στις αναλογίες ολόκληρου του σώματος. Επιστρέφει δηλαδή στο σώμα ως ολότητα, ως σύνολο, από εκεί που είχε εστιαστεί μόνο σε επιμέρους σημεία του σώματος και του προσώπου.
Σκοπός της βιομηχανίας όπως όλοι ξέρουμε είναι να σου πουλήσει κάτι που σου λείπει για να το αποκτήσεις. Αυτό σημαίνει ότι όταν μια αγορά κορεστεί, τότε η βιομηχανία αναζητά μια νέα αγορά για να πουλήσει. Για να πουλήσει, όμως, πρέπει να δημιουργήσει την ανάγκη αγοράς ενός νέου προϊόντος . Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από όλη αυτή τη βιομηχανία της μόδας, των Stars, της ιατρικής της ομορφιάς με πλαστικές επεμβάσεις (ειδικά οι περιττές) και της υπερπροσφοράς καλλυντικών και διαφόρων άλλων προϊόντων για την ομορφιά.
Οι γυναίκες σήμερα νιώθουν πάντα μη ευχαριστημένες από την εμφάνισή τους. Νιώθουν πάντα ανεπαρκείς εμφανισιακά.Μπορεί να είναι καλλίγραμμές και ψηλές αλλά να μην έχουν Γαλλική μύτη, μπορεί να έχουν όμορφο συμμετρικό χαρακτηριστικών πρόσωπο με ιδιαίτερο χρώμα ματιών, αλλά δεν είναι λεπτές, μπορεί να έχουν όλα τα ανωτέρω αλλά δεν έχουν μεγάλο στήθος. Η κατάληξη είναι πάντα η ίδια. Δε νιώθουν όμορφες. Νιώθουν διαρκώς ανεπαρκείς, ότι κάτι δεν έχουν, ότι ακόμη μπορεί να γίνει πιο καλό.
Στην ουσία, δε συμβαίνει όμως ότι δεν είναι όμορφες και εμφανίσιμες, αλλά ότι νιώθουν αυτή την ανεπάρκεια λόγω του ότι όλη αυτή η βιομηχανία που αναφέραμε παραπάνω τρέφεται, γιγαντώνεται, συντηρείται και ευημερεί με το να τις κάνει να νιώθουν ανεπαρκείς. Αν δε νιώθει μια γυναίκα για κάτι πάνω της ανεπαρκής δεν αγοράζει. Άρα τότε η βιομηχανία δεν πουλά και δεν πλουτίζει. Οπότε, για να πλουτίσει πρέπει να τις πουλήσει κάτι. Τί πουλά λοιπόν;
Αίσθημα ανεπάρκειας!
Κάνει τις γυναίκες να νιώθουν ανεπαρκείς ενώ δεν ανεπαρκούν στην πραγματικότητα.
Η ίδια η βιομηχανία ομορφιάς, όμως, έχει ανάγκη να δημιουργήσει στις γυναίκες αισθήματα ανεπάρκειας για να πλουτίσει...
Σε επόμενο άρθρο θα δούμε πώς όλη αυτή η κοινωνική πίεση δημιουργίας αισθημάτων ανεπάρκειας δημιούργησε κάποιες νέες παθολογικές συμπεριφορές με χαρακτήρα ιδεοληπτικής εμμονής και την αντιμετώπισή τους από τους ψυχολόγους.