Άγχος και Σεξ
Το σεξ είναι μία από τις μεγαλύτερες απολαύσεις στη ζωή. Το σεξ τονώνει την ψυχολογία του ατόμου, δημιουργεί χαρά και ευεξία, ενδυναμώνει το δεσμό των ερωτικών συντρόφων και προάγει τη συναισθηματική ολοκλήρωση μιας σχέσης. Το σεξ κάνει καλό σε όλα: Στην υγεία, στη διάθεση, στην ψυχολογική αντοχή για τα προβλήματα της καθημερινότητας. Η σεξουαλική επιθυμία είναι παρούσα σε όλες τις ηλικίες. Το σεξ είναι σημαντικό για όλους και καλό είναι να αποτελεί επιδίωξη στην καθημερινή ζωή του κάθε ανθρώπου καθώς έχει ευεργετικές επιδράσεις.
Ενώ το σεξ είναι τόσο ωραίο, υπάρχουν διάφορα προβλήματα άγχους που επηρεάζουν τη συχνότητα, την επιθυμία και τον οργασμό. Στο παρόν άρθρο θα επιχειρήσω να φωτίσω πώς διάφορα προβλήματα Άγχους, Φοβιών, Κρίσεων Πανικού και Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής προκαλούν σεξουαλικές δυσλειτουργίες.
Διαταραχή πανικού με η χωρίς αγοραφοβία
Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν προβλήματα πανικού εστιάζουν την προσοχή τους στο τί συμβαίνει στο σώμα τους, παρερμηνεύοντας φυσιολογικά ερεθίσματα (παραδείγματος χάριν ταχυπαλμία, σφίξιμο στο στήθος), ως ένδειξη κάποιας θανατηφόρας ασθένειας, όπως το έμφραγμα, το εγκεφαλικό, η ανακοπή καρδιάς και φοβούνται μην πεθάνουν αιφνιδίως. Πολλές φορές αποφεύγουν οτιδήποτε μπορεί να τους προκαλέσει τέτοια σωματικά ερεθίσματα, όπως το ανέβασμα σκάλας, το τρέξιμο, το γρήγορο περπάτημα. Για τον ίδιο λόγο μπορεί να φοβούνται να κάνουν σεξ, καθώς προκαλεί παρόμοια σωματική διέγερση στον οργανισμό, που εκδηλώνεται με ταχυπαλμία, εφίδρωση, υπέρπνοια. Έτσι, η σεξουαλική τους επιθυμία μειώνεται καθώς φοβούνται τη σεξουαλική επαφή και καταλήγουν να αποφεύγουν την εμπλοκή σε σεξουαλική δραστηριότητα.
Κοινωνική φοβία
Οι άνθρωποι με κοινωνικό άγχος αγχώνονται υπερβολικά σχετικά με το πώς θα τους κρίνουν οι άλλοι. Για το λόγο αυτό αποφεύγουν να κοιτούν τους άλλους στα μάτια, δεν μιλούν σε παρέες, κοκκινίζουν εύκολα, ιδρώνουν ή τρέμουν σε μέρη ή καταστάσεις που πρέπει να εκφέρουν γνώμη ή να κάνουν χιούμορ. Γενικά δείχνουν πολύ ντροπαλοί και συνεσταλμένοι. Εξαιτίας του φόβου της αρνητικής κριτικής, του χλευασμού και της απόρριψης, αποφεύγουν να μιλούν σε άτομα του άλλου φύλου, μολονότι μπορεί να τρέφουν ερωτικές επιθυμίες για εκείνα. Έτσι, δεν φλερτάρουν και δεν αποκτούν εύκολα ερωτικό σύντροφο. Η κοινωνική φοβία μπορεί να τους επηρεάσει τόσο, ώστε να αργήσουν να κάνουν έρωτα για πρώτη φορά, κάτι που όσο περνούν τα χρόνια και μεγαλώνουν ηλικιακά μειώνει την αυτοπεποίθηση τους περαιτέρω και αυξάνει το άγχος ότι ένας σύντροφος θα καταλάβει πως δεν έχουν εμπειρία και θα τους απορρίψει.
Εάν αποκτήσουν ερωτικό σύντροφο μπορεί να έχουν κανονικές σεξουαλικές επαφές αλλά να μη διεκδικούν στο σεξ την πραγματοποίηση δικών τους φαντασιώσεων και να μην παίρνουν πρωτοβουλίες από άγχος πως θα τους κρίνει ο σύντροφός τους. Εξαιτίας της υποχωρητικής τους στάσης μπορεί να ανέχονται και σεξουαλικές πρακτικές του συντρόφου τους που να μην τους αρέσουν.
Οι άνθρωποι με κοινωνική φοβία μπορεί να φοβούνται να σταθούν γυμνοί απέναντι σε ένα ερωτικό σύντροφο από άγχος πως θα σχολιάσει το σώμα ή τις κινήσεις τους στο σεξ, ενώ αν έχουν συνάμα και κρίσεις πανικού μπορεί να αποφεύγουν το σεξ λόγω της σωματικής διέγερσης που προκαλείται στο σώμα.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Η μεγαλύτερη πολυσχιδία σεξουαλικών δυσλειτουργιών συσχετίζεται με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Οι άνθρωποι με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή μπορεί να περνούν από την απόλυτη αποφυγή της σεξουαλικής πράξης, έως την καταναγκαστική και επαναληπτική αναζήτηση του σεξ ανάλογα με τις ιδεοληψίες που μπορεί να έχουν.
Ειδικότερα, άνθρωποι με ιδεοληψίες πρόκλησης κακού στους άλλους, μπορεί να φοβούνται μην προκαλέσουν κακό κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης με χαστούκισμα, βρισιές μπουνιές, εκδήλωση βίας και για αυτό να την αποφεύγουν.
Οι άνθρωποι με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή και σεξουαλικές ιδεοληψίες παιδεραστίας ή βιασμού, μπορεί να αποφεύγουν το σεξ για να μην τους έρθει στο νου κάποια τέτοια εικόνα η σκέψη την ώρα του σεξ.
Οι ασθενείς με ιδεοληψίες σχετικές με το AIDS και τα αφροδίσια νοσήματα μπορεί να επιλέξουν την πλήρη αποχή για να μη φοβούνται ότι θα μολυνθούν.
Παρομοίως, οι ασθενείς με ιδεοληψίες μόλυνσης από μικρόβια ή ιούς μπορεί να παίρνουν τόσα μέτρα καθαριότητας για να κάνουν σεξ, που τελικά να το αποφεύγουν, γιατί όλα τα μέτρα αυτά (τελετουργίες καθαρισμού δηλαδή) τους κουράζουν και τους ίδιους και τους συντρόφους τους.
Στην περίπτωση των θρησκευτικού τύπου ιδεοληψιών μπορεί να αποφεύγουν το σεξ πέραν του πως το ορίζει η εκκλησία και η θρησκεία από φόβο αμαρτίας και τιμωρίας από το Θεό.
Γενικά, η σεξουαλική συμπεριφορά του ασθενή με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή καθορίζεται από πως το σεξ συνδέεται με τις ιδεοληψίες του και το άγχος που αυτές του προκαλούν. Αν το σεξ μειώνει το άγχος των ιδεοληψιών τότε το επιζητούν πολλές φορές, υπερβολικά και καταναγκαστικά, χωρίς πάντα να αντλούν ηδονή από αυτό. Αν όμως το σεξ τους διεγείρει τις ιδεοληψίες το μειώνουν ή απέχουν πλήρως.
Εδώ μπορούμε να επισημάνουμε ότι μορφές ψυχαναγκαστικής συμπεριφοράς στο σεξ συναντάμε στις περιπτώσεις του καταναγκαστικού αυνανισμού, της υπερβολικής δηλαδή και επαναληπτικής συμπεριφοράς αυνανισμού πολλές φορές τη μέρα. Παρόμοια κατάσταση είναι το καταναγκαστικό σεξ πολλές φορές τη μέρα.
Οι ασθενείς με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή δίνουν ένα μεγάλο αγώνα με τα συμπτώματα τους καθημερινά και οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες είναι πολύ συχνές.
Άγχος για την εξωτερική εμφάνιση (Σωματική Δυσμορφοφοβία)
Οι άνθρωποι με το πρόβλημα αυτό που συγγενεύει με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή φοβούνται πως έχουν ένα πολύ άσχημο, πραγματικό ή μη πραγματικό, χαρακτηριστικό στο σώμα τους ή στο πρόσωπό τους, που τους κάνει άσχημους ή τους κάνει να μειονεκτούν εμφανισιακά έναντι των άλλων.
Ελιές στο πρόσωπο ή το σώμα, το σχήμα ή μέγεθος της μύτης, των αυτιών, του στόματος, η απώλεια μαλλιών, ή το αντίθετο η μεγάλη τριχοφυΐα σε διάφορες περιοχές του κορμιού (παραδείγματος χάριν πλάτη, πόδια, στήθος στους άντρες), το μέγεθος του πέους, το μέγεθος ή το σχήμα του στήθους στις γυναίκες, η μέση και οι γλουτοί στις γυναίκες, οι ευρυαγγείες στα πόδια των γυναικών, είναι συνηθισμένες αιτιάσεις των ανθρώπων αυτών ότι τους κάνουν άσχημους και ότι μειονεκτούν εμφανισιακά σε βαθμό δραματικό, ώστε οι άλλοι να τους βλέπουν ως άσχημους και να μην τους πλησιάζουν ερωτικά.
Οι άνθρωποι με τέτοιο παθολογικό άγχος συχνά δεν αντιλαμβάνονται πως το πρόβλημα είναι ψυχολογικό και αναζητούν διόρθωση των ελαττωμάτων από γιατρούς δερματολόγους, πλαστικούς χειρουργούς, ουρολόγους χειρουργούς ή από αισθητικούς. Το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο γιατί οι γιατροί αυτοί δε γνωρίζουν τι είναι η Σωματική Δυσμορφοφοβία και ότι το επίμονο και υπερβολικό Άγχος για την Εξωτερική Εμφάνιση χρήζει αντιμετώπισης μέσω Συμπεριφοριστικής Ψυχοθεραπείας.
Οι άνθρωποι με Άγχος για την Εξωτερική Εμφάνιση αποφεύγουν να επιδεικνύουν το σημείο του σώματος με το ελάττωμα ( πχ. δεν μπαίνουν για μπάνιο στη θάλασσα παρά μόνο ευρισκόμενοι μακριά από τους άλλους λουόμενους, ενώ μακιγιάρουν το σημείο του ελαττώματος να μη φαίνεται εύκολα κλπ).
Ως εκ τούτου μπορεί να νιώθουν άσχημοι και γι’ αυτό να αποφεύγουν το φλερτ και τις ερωτικές σχέσεις, μπορεί να αποφεύγουν το σεξ, γιατί τους αναγκάζει να είναι γυμνοί και έτσι έρχονται σε επαφή με το άγχος για το ελάττωμα που έχουν και το άγχος ότι ο σύντροφος θα τους απορρίψει, θα τους χλευάσει ή δε θα κατανοήσει το πρόβλημά τους.
Μπορεί να αργήσουν να συνάψουν σχέση ερωτική ή να κάνουν σεξ πρώτη φορά επειδή πιστεύουν ότι μειονεκτούν εμφανισιακά και οτι θα τους απορρίψουν.
Η θεραπεία των Αγχωδών Διαταραχών και της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής με Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία βελτιώνει πολύ τα προβλήματα στο σεξ ή τα εξαλειφθεί εντελώς. Είναι η θεραπεία επιλογής για το υποκείμενο πρόβλημα που κρύβεται πίσω από μία σεξουαλική δυσλειτουργία και έτσι το άτομο μπορεί να απελευθερωθεί σεξουαλικά από όλο το άγχος και το φόβο γύρω από τη σεξουαλική πράξη ή το φλερτ αποκτώντας μια φυσιολογική σεξουαλική ζωή.